Tiệm bánh 1020 năm tuổi chỉ bán 1 sản phẩm duy nhất, bí quyết nào vượt mọi khủng hoảng?

Giữa thời đại công nghệ hối hả khi mọi thứ đều diễn ra nhanh chóng theo quy luật sớm nở tối tàn, thì tại đất nước Mặt trời mọc Nhật Bản lại có một tiệm bánh “sừng sững trường tồn” qua hơn 1000 năm tuổi. Việc nó xuất sắc vượt qua vô vàn cuộc chiến tranh, bệnh dịch, thiên tai và các cuộc khủng hoảng kinh tế không khỏi khiến nhiều người bất ngờ.
Sự tồn tại tiệm bánh mochi hơn ngàn năm như vậy, là minh chứng rõ nét cho những giá trị văn hóa đặc sắc của phương đông hoàn toàn nổi bật so với phần còn lại của thế giới. Mặt khác thể hiện rằng, đôi khi những thứ đơn giản bình thường lại có thể trường tồn qua thời gian…

Tiệm bánh mochi 1020 tuổi – Niềm tự hào của Nhật Bản

Đối với người Kyoto, ít ai còn xa lạ với tiệm bánh Ichiwa nằm ngay cổng Imamiya Jinja, một đền Thần đạo nổi tiếng. Mở cửa từ năm 1000, Ichiwa cung cấp thức ăn, đồ giải khát cho những du khách mệt mỏi đến từ khắp nơi tại Nhật Bản.
Ngày nay, hơn một thiên niên kỷ sau, khi virus corona đã tàn phá nền kinh tế của cả Nhật Bản và các nước khác, khiến hàng chục nghìn người phải phá sản thì Chủ tiệm Ichiwa hiện là bà Naomi Hasegawa, 60 tuổi, không lo ngại về tình hình tài chính của mình. Tiệm bánh mochi này vẫn nườm nượp khách ghé ăn mỗi ngày.
Chúng ta đều biết rằng thành lập doanh nghiệp đã là khó, việc duy trì doanh nghiệp còn khó hơn. Do đó, sự tồn tại lâu dài của tiệm bánh Ichiwa là bài học cho bất cứ chủ doanh nghiệp nào, đặc biệt là tại các quốc gia như Mỹ – nơi đại dịch đã khiến hàng chục nghìn doanh nghiệp lớn và nhỏ phá sản.

Bí quyết vượt mọi khủng hoảng chỉ với một sản phẩm duy nhất

Nhật Bản là một siêu cường của những doanh nghiệp kinh doanh lâu đời. Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Quản lý Centennial có trụ sở tại Tokyo, đất nước này hiện có hơn 33000 doanh nghiệp với ít nhất 100 năm tuổi, chiếm hơn 40% con số của toàn thế giới.
Hơn 3.100 doanh nghiệp đã hoạt động trong ít nhất hai thế kỷ. Khoảng 140 doanh nghiệp trên 500 tuổi và ít nhất 19 doanh nghiệp tuyên bố đã liên tục hoạt động kể từ thiên niên kỷ đầu tiên.
Những doanh nghiệp này được gọi là những “shinise”, là nguồn gốc của niềm tự hào và sự mê hoặc của Nhật Bản. Chính quyền địa phương quảng bá sản phẩm của họ. Sách quản lý kinh doanh giải thích bí mật thành công của họ. Và toàn bộ hướng dẫn du lịch được dành cho họ.
Ichiwa chỉ là doanh nghiệp nhỏ của gia đình, kinh doanh hàng hóa và dịch vụ truyền thống. Tuy nhiên, với lịch sử 1020 năm tuổi, Ichiwa được xếp vào danh sách những “shinise” được yêu thích ở Nhật. Nó là điểm đến quen thuộc của du khách toàn thế giới khi ghé qua Kyoto và được xem là niềm tự hào của người Nhật.
Ông Kenji Matsuoka – Giáo sư tại Đại học Ryukoku tại Kyoto cho biết.

“Trong các cuốn giáo trình kinh tế, các doanh nghiệp được dạy là phải tối đa hóa lợi nhuận, tăng quy mô, thị phần và tốc độ tăng trưởng. Tuy nhiên, nguyên tắc hoạt động của các “shinise” này hoàn toàn khác”.

Đối với trường hợp của cửa tiệm Ichiwa, thì đó là:

• Làm một việc và làm tốt nó – Một cách kinh doanh rất Nhật Bản

Để tồn tại, các chủ doanh nghiệp ngày nay được dạy rằng phải không ngừng đổi mới, ít nhất là phải đa dạng hóa sản phẩm và phải thích ứng với sự thay đổi của thời đại. Tuy nhiên, tiệm bánh Ichiwa lại đi ngược lại với quy tắc này.
Suốt hơn một thiên niên kỷ, thực đơn của tiệm có độc một món bánh mochi dango, loại bánh truyền thống của xứ sở hoa anh đào, được làm từ bột gạo. Họ luộc gạo bằng nước từ một con suối nhỏ, giã thành bột nhão, sau đó nặn thành những viên tròn và dùng xiên gỗ để nướng bột…
Tất cả các công đoạn đều được làm một cách chi tiết và tỉ mỉ, bảo đảm những chiếc bánh có chất lượng tốt nhất, giữ vững hương vị truyền thống:

• Những xiên que dùng nướng bánh cũng đã đặc biệt, được lựa chọn từ những cây tre mọc quanh đền. Công đoạn làm sạch các xiên tre được truyền thừa và chỉ dành cho các chủ tiệm.
• Tiệm Ichiwa chỉ tận dụng máy móc khi trộn bột, họ vẫn dùng tay để nặn bánh để bảo đảm hương vị truyền thống của bánh vẫn trọn vẹn như xưa.
• Than nướng bánh Mochi chỉ có thể là than binchotan. Loại than cao cấp làm từ gỗ sồi, chúng cứng, cháy được lâu và đặc biệt là có mùi thơm.
• Ngoài ra, chủ tiệm Hasegawa cho biết chỉ những người luyện nướng bánh khoảng 10 năm mới có thể nướng ngon được.

• 

• Thích ứng mà không đánh mất bản sắc

Trong phần lớn lịch sử tồn tại của Ichiwa, phụ nữ trong gia đình Hasegawa cố gắng tìm ra sự cân bằng giữa việc bảo tồn truyền thống và thích ứng với các điều kiện thị trường thay đổi nhanh chóng.
Theo đó, mặc dù chỉ làm một sản phẩm duy nhất theo một công thức duy nhất, Ichiwa vẫn có vài nhượng bộ đối với công nghệ hiện đại, chẳng hạn là:

• Cửa tiệm ngừng sử dụng nước giếng theo yêu cầu của giới chức y tế địa phương nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm.
• Khách đến quán ngoài việc sử dụng bánh mochi có thể dùng thêm tách trà xanh Nhật Bản hay trà gạo rang nồng nàn.
• Và, sau nhiều thế kỷ hoạt động, mặc dù cố gắng duy trì một mức giá duy nhất trong 30 năm qua, họ đã phải giảm từ 15 xiên xuống 11 xiên mỗi suất.

• Đặt những giá trị cốt lõi lên trên lợi nhuận và tăng trưởng

Để tồn tại trong một thiên niên kỉ, bà Hasegawa chia sẻ, doanh nghiệp không thể chỉ chạy theo lợi nhuận mà phải hướng đến một mục tiêu cao hơn.
Theo đó, Ichiwa quan tâm đến việc duy trì truyền thống và những giá trị cốt lõi truyền thừa qua ít nhất 25 thế hệ. Những giá trị cốt lõi đó trong tiếng Nhật được gọi là “kakun” hay gia quy – trở thành “kim chỉ nam” cho mọi quyết định của doanh nghiệp.
Một trong những giá trị cốt lõi của Ichiwa chính là tín ngưỡng. Được biết, người đầu tiên mở tiệm Ichiwa từng làm bánh cho trụ trì đền, sau đó là phục vụ những người tới thờ cúng.
Nhằm duy trì giá trị cốt lõi, cửa tiệm bánh Ichiwa từng từ chối lời đề nghị từ Uber Eats để giao hàng online, họ không muốn bán mochi theo kiểu đó. Bà Hasegawa cho biết, tiệm chỉ làm bánh và phục vụ các khách tới thăm đền, chắp tay cầu nguyện và thể hiện sự tôn kính với thần linh.